socio

Waarom telefoneren zo moeilijk is met autisme/ADHD

Mysig5135,2K views

Een telefoontje plegen is voor de meeste mensen een doodgewone zaak. Er zijn er zelfs die het plezierig vinden, stel je voor! Wanneer ik de telefoon hoor rinkelen, breekt het angstzweet mij uit. Telefoneren is voor mij een bron van stress, verwarring en uitputting.

Lichaamstaal valt weg

Ik ben heel visueel ingesteld en hang sterk af van lichaamstaal in mijn communicatie met anderen. Het helpt mij om mensen beter te begrijpen en te achterhalen wat ze denken, maar ik maak er ook zelf gebruik van om mijn boodschap over te brengen. Zo gebaar ik veel met mijn handen. Even glimlachen of knikken is dan weer handig wanneer je niet meteen de juiste woorden vind en tijd wil rekken om na te denken. Wanneer je belt, valt de lichaamstaal weg en hang je volledig af van de stem. Ik begrijp dan minder goed wat de persoon aan de andere kant van de lijn zegt en vind het ook lastiger om mijzelf uit te drukken. Een telefoongesprek vraagt dus veel meer inspanning en leidt vaker tot misverstanden.

De communicatie gaat te snel

Omdat het visuele stuk wegvalt, kan je geen knikje of glimlach meer gebruiken om na te denken. Stiltes zijn tijdens een telefoongesprek bovendien veel ongemakkelijker en worden meteen opgevuld, waardoor de communicatie nog sneller verloopt dan bij een face-to-face-gesprek. Dit maakt telefoneren extra zenuwslopend en vermoeiend, omdat ik sowieso al moeilijk tegelijkertijd kan nadenken, luisteren en praten. Ik heb meer tijd nodig dan iemand anders om een vraag te verwerken en een antwoord te formuleren.

Onvoorspelbaarheid

Ook de onvoorspelbaarheid van hoe een telefoongesprek zal verlopen, is voor mij een stressfactor. Sommige gesprekken, zoals het reserveren van een tafel in een restaurant, hebben min of meer een vast script. Maar andere gesprekken kunnen alle kanten op gaan. Door de snelheid van een telefoongesprek en het gebrek aan lichaamstaal, kan ik die onvoorspelbaarheid veel minder goed compenseren. Ik moet mij zodanig concentreren op wat iemand zegt, dat ik niet meer kan nadenken.

Drukke omgeving

Wanneer ik moet bellen in een ruimte waar lawaai is of waar andere mensen aan het praten zijn, is het voeren van een vruchtbaar telefoongesprek hopeloos. Alle prikkels komen even hard binnen en leiden mij zodanig af, dat ik zelfs niet meer kan luisteren. Bovendien maakt de aanwezigheid van andere mensen mij nog veel zenuwachtiger omdat ze mij kunnen horen klungelen.

Wanneer ik moet bellen

Ik probeer de telefoon zo veel mogelijk te ontwijken. Maar wanneer ik toch eens moet bellen, gaat hier steeds een hele voorbereiding aan vooraf. Ik bereid het gespreksonderwerp voor door op te lijsten wat ik moet zeggen en antwoorden te bedenken op mogelijke vragen. Zo krijg ik een soort van flowchart met verschillende scenario’s. Ik leg ook een notitieboekje en een pen klaar om aantekeningen te maken, een glas water voor de droge keel (door de zenuwen) en probeer omgevingsgeluid te beperken door de ramen te sluiten en notificaties uit te schakelen.

Ik bel alleen maar als het niet anders kan en wanneer ik iets moet vragen of doorgeven. Telefoneren om gewoon een praatje te maken is voor mij heel onnatuurlijk. Mensen zeggen me soms ‘als er iets is, bel mij dan maar’. Maar wat betekent ‘als er iets is’? Hoe ernstig moet het probleem zijn? En wanneer bel ik gelegen? Ik was altijd blij dat mijn mama het woord voerde wanneer er familie belde. Tot ze zei ‘ja ze is hier, ik zal ze even doorgeven’. Noooo…

Wanneer ik gebeld word

Onverwacht opgebeld worden vind ik bijzonder onaangenaam, vooral door mensen die ik minder goed of helemaal niet ken en op voorhand niet weet waar het over gaat. Dan kan ik mij niet voorbereiden en kom ik soms niet veel verder dan euh… hmm… uhm… kan je dat op mail zetten?

©giphy.com

Telefoon krijgen heeft ook iets intrusief. Alsof er iemand onaangekondigd voor je deur staat of plots in je woonkamer verschijnt wanneer je in je pyjamabroek in de zetel hangt. Je kan het telefoontje niet snoozen zoals een wekker of op ongelezen zetten zoals een mail. Er wordt verwacht dat je alles laten vallen om je beller te woord te staan en dan moet je ook nog eens al je energie gaan gebruiken om een sociaal wenselijk gesprek te voeren. Vind ik niet leuk.

Dus voor je mij belt, stel jezelf eerst de vraag: kan ik dit in een mail of in een SMS zetten?

©Gemma Correll

Related posts

Het netwerking event | met autisme en ADHD

51 Opmerkingen

nichirenboeddhist 17 augustus 2017 - 11:02
Erg herkenbaar inderdaad.
Jana 17 augustus 2017 - 20:06
Story of my life! Ik heb altijd de telefoon gehaat, wat ook een kenmerk is van introverte mensen zoals ik. Leuke cartooncat trouwens :)
Bart van Leeuwen 18 augustus 2017 - 18:00
Telefoon is om te bellen (en dan nog alleen als het echt niet anders kan). Gebeld worden is geen optie...
Roos 18 augustus 2017 - 19:52
Wauw! Heel helder en plausibel geschreven. Dank voor dit inzicht!!
Mysig 18 augustus 2017 - 19:56
Blij dat te horen! Het is vaak erg moeilijk om uit te leggen waarom bepaalde zaken lastig of stresserend zijn. Een heldere uitleg helpt om het beter te kunnen plaatsen en accepteren vind ik.
Noomi 18 augustus 2017 - 21:57
Dit is precies hoe ik telefoneren ervaar! Bijzonder om te lezen. Maar.... heeft dat iets met adhd of autisme te maken? Ik heb namelijk geen van beiden.
Mysig 19 augustus 2017 - 12:09
Mensen zonder autisme of adhd kunnen hier uiteraard ook moeite mee hebben, maar het zullen er in verhouding veel minder zijn.
clint 18 augustus 2017 - 21:57
ik herken me hier heel erg in vaak denken mensen dat ik druk bezig ben, met van alles en nog wat naast het telefoon gesprek terwijl dat juist de oorzaak is van alles waardoor ik zo traag reageer T_T
Dr.Snuggles 19 augustus 2017 - 11:29
Leuk geschreven, weet nu waarom ik een hekel heb aan de telefoon ! En voer voor het project van communicatie en geestelijke gezondheidszorg waar gemeenten spoedig mee gaan starten !
Mysig 19 augustus 2017 - 12:07
Super!
Dr.Snuggles 20 augustus 2017 - 19:57
inmiddels heb ik de volg knop aanstaan, dus ik monitor je werk momenteel ! mvg http://buurthuisdekooistee.ga
Mysig 21 augustus 2017 - 19:02
Wat fijn om te horen!
sylviadew 19 augustus 2017 - 14:44
Heel herkenbaar, ik neem ook vaak de telefoon niet op! Tot grote ergernis van sommigen!
Miranda v Kessel 30 juni 2021 - 11:06
Ja dat doe ik dus ook... gewoon negeren of wegdrukken
Karin Drosten 19 augustus 2017 - 17:59
Als iemand mijn belt, ben ik aan het einde van het gesprek alweer vergeten wat er verteld wordt. Na een paar worden ben ik de draad weer kwijt. Inderdaad mailen of app is prettiger. Bellen naar instanties laat ik maar aan mijn man over.
Mysig 19 augustus 2017 - 20:59
Inderdaad, ik moet echt aantekeningen maken tijdens een telefoongesprek, anders vergeet ik het ook
strukto 19 augustus 2017 - 19:56
ik heb soms ook wat moeite met telefoongesprekken maar vind dit verhaal erg persoonlijk en een dramatische vorm van het 'telefoonprobleem'... ik kan dit maar deels onderschrijven en mis eigenlijk ook wel een beetje het probleem van hoe je een gesprek begint of eindigt
Mysig 19 augustus 2017 - 21:01
Dit artikel is inderdaad mijn persoonlijk verhaal. Iedereen ervaart telefoneren anders en ik spreek dan ook niet voor iedereen. Ik kan alleen maar vanuit mezelf schrijven.
L 25 september 2020 - 21:13
Opnemen. Bijna alle gesprekken neem ik op. Ik begin altijd met te vragen of men over een minuut of 20 terug kan bellen. Geeft mij de tijd om computer op te starten en klaar te gaan zitten. Meestal zeg ik in een gesprek niet veel. En als ik het dan terugluister dan hoor ik eigenlijk pas wat er verteld is. Meestal bereid ik dan een terugbelactie voor. Gaat heel erg veel tijd inzitten en is super vermoeiend...
Martha 20 augustus 2017 - 15:56
oh echt he, ik heb ook zo'n super hekel aan bellen!!!
DDD 20 augustus 2017 - 18:21
Dag, Hoe bevredigend om dergelijke gevoeligheden ook bij anderen te ontwaren. Kom hier terecht via "Tistje". Twee verschillende blog- werelden gaan vandaag voor mij open. Het is voorwaar een mooie dag. Een mens in dwaling niet altijd alleen. Zal vaker terugreizen naar hier. Hartelijks, DDD (Den Druusige Duinfietser; pseudoniem)
Mysig 20 augustus 2017 - 20:09
Wat fijn dat je iets hebt aan onze blogs! Je ben inderdaad niet alleen.
Sanne 21 augustus 2017 - 11:25
Stel je voor, iemand met zulke telefoon angst die werkt in een callcenter. Ik ging elke dag met steeds heviger wordende paniek aanvallen naar mijn werk. Wat was ik blij dat ik uiteindelijk de wajong uitkering kreeg, ben diezelfde dag nog naar mijn teamleider gegaan en gestopt met werken daar. Maar wat moet je anders, als je het niemand kunt uitleggen en je moet inkomsten hebben en je weet niet wat er met je aan de hand is? Ik weet nu 4 jaar dat ik autisme heb, ben nu bijna 30...
Mysig 21 augustus 2017 - 18:58
Dat moet inderdaad een zware job geweest zijn... Ik heb mijn diagnose rond dezelfde leeftijd gekregen. Ik was 26 toen ik mijn diagnose ADHD kreeg en 27 toen ik wist dat ik autisme had. In december word ik ook 30.
Sarah 22 augustus 2017 - 11:44
Ook erg herkenbaar als HB'er, maar er is dan ook veel overlap van HB met ADHD en autisme.
Sandra 26 augustus 2017 - 10:57
Heb autisme maar met bellen geen moeite vindt t meestal lekker met WhatsApp en En messenger van Facebook heb ik veel meer moeite vooral WhatsApp kan ik gestrest worden Kan niet tegen dat getyp beter via de stem inspreken of video bellen (bellen ) wel t liefst op vaste tijden
DDD 4 september 2017 - 20:00
Herkenbaar. Heb mijn leven zo ingericht dat het mogelijk is om het mobieltje (oud nokia'tje) in de logeerkamer neer te leggen. Uit. Het is zelfs in dien mate geëvolueerd dat ik "het door heb" wanneer het handig/nodig is om het ding tot leven te wekken. De stand-van-uit. Heerlijk rustig. Hartelijks, DDD (Den Druusige Duinfietser; pseudoniem)
Commbee Webdesign 12 september 2017 - 11:59
Bijzonder herkenbaar... Mooi en helder geschreven, MYSIG!
Mysig 12 september 2017 - 17:29
Bedankt!
Mark 20 november 2017 - 07:54
Zo onvoorstelbaar herkenbaar. Met de jaren heb ik geleerd niet meer te panikeren als de telefoon gaat, omdat mijn werk heel veel telefoneren inhoud ben ik het dat daar een beetje gewoon geworden. Het rare is dat thuis telefoneren mij nog altijd moeilijk is. Vroeger was de telefoon een vast ding die ik kon vermijden, maar sinds de komst van de gsm heeft iedereen die op zak. Ik geef aan zo weinig mensen mijn nummer, buiten mijn vrouw en kinderen en mijn ouders kennen enkel een paar goede vrienden mijn nummer (en het werk natuurlijk). Tijdens een chat op mesenger krijg ik soms de reactie; "effe bellen?" "Dat praat makkelijker dan de chat". Dan krijg ik het gewoon, NEE, laat ons maar liever verder chatten, Ik kan dan rustig tijd nemen mijn antwoord te formuleren. (Soms lieg ik dat mijn gsm niet opgeladen is om een hele uitleg te vermijden, mensen begrijpen het soms niet als ik zeg dat telefoneren zo moeilijk gaat voor mij.)
Mysig 20 november 2017 - 21:48
Altijd bereikbaar zijn omdat je een GSM op zak hebt is voor mij ook een stressfactor. Wanneer iemand je vroeger probeerde te bellen en je was niet thuis, dan was je gewoon niet thuis!
fibromyautist 19 december 2017 - 21:38
Zo herkenbaar, mooi beschreven.
Mysig 10 januari 2018 - 09:49
Bedankt!
Lizet 8 juli 2018 - 17:05
Hrkenbaar, ook al ben ik niet gediagnostiseerd. Ik app met mijn familie, we bellen zelden! Met appen en mailen kan je zelf de tijd kiezen wannee je antwoordt. Veel vrijer!
Mysig 13 juli 2018 - 20:29
Inderdaad! Ik heb ook liever de tijd de tijd om rustig te kunnen antwoorden.
Bouttelgier Maykin 10 oktober 2018 - 08:16
WAUW, ongelooflijk wat ik hier te lezen krijg... Ik ben de 60 voorbij en heb ASS en ADHD en dat ik dit nu pas verneem... O, zo herkenbaar... De 1e x dat ik een telefoon in mijn had was toen ik 18 jaar was en het was een SUPER traumatische ervaring voor mij. Ik kreeg officiële mijn diagnose ASS pas toen ik al de 50 voor bij was, maar zelfs nadien was er NIEMAND die mij kon vertellen waarom ik zo véél angst had om te telefoneren... Tot op de dag van vandaag werk ik liever met berichtjes dan op te bellen en ik héél blij en dankbaar nu ik de oorzaak hier van ken. Via de telefoon voelt het vaak aan dat ik voor blok gezet word en daar ik NOOIT meteen kan reageren, is dit een ware ramp. Nu ik weet waar dit probleem vandaan komt, kan ik het anderen ook beter uitleggen :) en voorkomen dat ze mij voor belangrijke zaken confronteren met een telefoongesprek. Ik heb altijd liever eerst een mail, dan kan ik er over nadenken en DAN PAS daarna reageren in alle rust.
Mysig 25 oktober 2018 - 08:08
Bedankt voor je mooie reactie! Ik begrijp heel goed wat je bedoelt, dat het oplucht wanneer je weet wat nu echt de oorzaak is van een probleem. Het heeft mij zelf ook veel deugd gedaan om dit artikel te schrijven en ik ben heel blij dat het ook andere mensen helpt!
Thomas 3 februari 2019 - 11:33
Heel herkenbaar! Deze blogs ga ik vaker lezen!
Yoshua 28 september 2019 - 16:48
Mega herkenbaar. ? Ik doe precies hetzelfde. ? Met de instanties etc bellen mijn ouders, dat gaat helemaal fout. Ben ik hun echt ongelofelijk dankbaar voor.
Bea 13 oktober 2019 - 21:07
Wat dat betreft is dit een heerlijke tijd he, vroeger had je geen mail en WhatsApp... Dat scheelt toch heel veel telefoontjes!!
Max 14 oktober 2019 - 00:02
telecommunicatie an sich is al een heel 'ding', maar bellen herken ik net zoals je in je blog beschrijft als een lastiger middel dan de app of e-mail. Als ik moet bellen met m'n baas (om werk af te zeggen vanwege het overprikkeld zijn) loop ik altijd naar de gang waar niemand me kan horen. Als er huisgenoten te dichtbij de gang staan loop ik naar buiten. Het komt zelden voor dat ik telefoneer met personen om me heen of dat ik bel voor de plezier. Inmiddels kan ik wel familieleden bellen als er 'iets' is. Ik heb ontdekt dat 'bel maar als er iets is' betekent dat er op een omslachtige wijze wordt gezegd 'je mag bellen wanneer je daar behoefte aan hebt' en ik heb geleerd dat als ik bel en het komt niet uit, die gene niet hoeft op te nemen. Het maakt het af en toe iets makkelijker om dit te weten.
Telefoon – Welkom op het Spectrum 26 oktober 2019 - 06:37
[…] googelen. Hier lees ik dat communicatie sneller gaat over de telefoon. Als je in het echt praat kun je met […]
Fenne 13 november 2019 - 12:47
Mijn GSM staat altijd op stil, ik geef ook eerder een mailadres dan telefoonnummer en zelfs als ik het zie bel ik meestal niet terug tenzij het afgesproken is in een bericht ofzo :-)
Fran 25 november 2019 - 17:38
Deels herken ik me in jouw verhaal. Ik heb altijd pen en papier bij de hand en maak altijd aantekeningen. Maar vreemd genoeg heb ik wel 10 jaar op een helpdesk achter de telefoon gezeten. Natuurlijk hielp het dat het over een specifiek onderwerp ging. Het feit dat ik juist NIET afgeleid werd door visuele prikkels zorgde voor een betere focus.
Ronny 27 november 2019 - 07:11
Moed is gewoon een pathologische vorm van angstvrees.
Gertjan 2 april 2020 - 17:47
Al ben ik nog net geen 60, mijn verhaal is vrijwel hetzelfde als dat van Bouttelgier Maykin (ook zeer late ASS-diagnose). Ik kwam op deze site nadat ik een mailtje van mijn bank kreeg waarin stond dat ze mij al telefonisch hadden proberen te bereiken om een afspraak te maken voor een telefonische (i.v.m. Coronacrisis) bespreking van mijn bankzaken, en waarin gevraagd werd of ik even wilde bellen om die afspraak alsnog te maken. Ik heb de e-mail per e-mail beantwoord, en vervolgens "ASS en bellen" gegoogeld. Die vanzelfsprekendheid waarmee mensen verwachten dat je bereid bent te bellen en gebeld te worden irriteert mij. Superherkenbare blog, en het is fijn in de reacties te lezen dat er zo veel mensen zijn voor wie het verhaal ook herkenbaar is. Ik kreeg net ook een mailtje van de garage om een afspraak te maken voor de winter- naar zomerbandenwissel. Ik weet al hoe dat gaat: Ik schrijf van te voren alles op wat van pas kan komen. Uiteraard het kenteken van mijn auto, maar voor de zekerheid ook het merk, type en de kleur. Verder mijn adres, telefoonnummer en e-mailadres, en zelfs mijn naam (je weet maar nooit, stress doet soms rare dingen met je geheugen). Tenslotte schrijf ik op wat ik wil: bandenwissel en auto wassen. En dan maar wachten tot ik genoeg moed heb verzameld om daadwerkelijk te bellen.
Erwin 25 september 2020 - 16:50
Heel herkenbaar. Nog erger: videogebeld worden. Is mijn achtergrond netjes genoeg? Waar zal het over gaan? Ze kunnen nu mijn gestuntel nog eens zien ook. Ik laat hem meestal gaan, controleer even of er geen storende elementen in het beeld liggen, raap de moed bij elkaar en (video)bel dan terug. Heb ik in ieder geval nog enige suggestie van controle ?.
Geert 26 september 2020 - 06:08
Bellen doe ik zelf niet. Maar ik heb wel altijd telefoon bij om berichten te ontvangen en multimedia op af te spelen. Spijtig dat mensen het niet verstaan ( begrijpen ) dat je niet gebeld wilt worden dat je daar teveel prikkels van krijg ( telefoonangst noem ik dit ) ... Ik krijg zelfs stress als ik een telefoon hoor die rinkeld om op te nemen ...
Michelle Fatima 12 oktober 2020 - 00:39
Ik heb hier ook last van. Maar vooral als het iets belangrijks is en er is iemand bij of het is voor iemand die het niet begrijpt. Want dan doe ik al moeite maar dan stel ik niet de juiste vragen ofzo. Ik heb een soort faalangst. Ik denk zelf dat ik pathalogical demand avoidance heb. Vorm van autisme die ze hier niet diagnosticeren.
Duke Nukem 29 augustus 2021 - 01:33
Yeah, phone calls are so intrusive. So I learned to not give a fuck wanneer mensen zich hieraan ergeren. De mensen die om je geven zullen het begrijpen en de mensen die zich eraan willen ergeren vinder altijd wel een reden. We have a right to just be our selves. Peace and quiet is een fundamenteel recht. Je moet niet opnemen, echt niet. ;) Greetings to the cat
Marleen van de Graaf - van Goethem 16 januari 2022 - 21:26
Heel herkenbaar! Ik neem de telefoon nooit op (behalve als het mijn man is). Dat klinkt misschien erg asociaal maar ik heb er zoveel stress van dat ik hier (na jaren de telefoon wel opnemen om zo gewoon mogelijk te willen zijn) toch voor heb gekozen.
Add Comment